Jak zorganizować demonstrację?

Prawo do organizowania pokojowych zgromadzeń i manifestacji, a także uczestnictwa w nich to jedno z podstawowych praw obywatelskich, gwarantowane przez Konstytucję RP. Przysługuje ono wszystkim obywatelom.

Demonstracja jest zgromadzeniem publicznym – oznacza to zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni dostępnej dla innych osób, które mogą się do nas przyłączyć lub po prostu zechcą posłuchać, co mamy do powiedzenia, w celu odbycia wspólnych obrad lub wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych.

Demonstrację może zorganizować praktycznie każdy: osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych lub osoba prawna (np. organizacje pozarządowe).

Organizacja demonstracji krok po kroku

1. Zgłoszenie

Należy złożyć pisemne zawiadomienie o zamiarze zorganizowania zgromadzenia. Formularze zgłoszenia są często dostępne na stronach internetowych urzędów.

Jeśli:

• zgromadzenie nie ingeruje w ruch drogowy (odbędzie się na placu, skwerze, przed budynkiem) – do władz gminy (wójta, burmistrza lub prezydenta), na terenie której chcemy przeprowadzić demonstrację, nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 2 dni przed planowaną datą zgromadzenia;
• zgromadzenie ingeruje w ruch drogowy (np. planujecie przemarsz ulicami) – do centrum kryzysowego (nie w każdej gminie jest takie cen- trum, wtedy zgłaszamy zamiar zorganizowania zgromadzenia do centrum wojewódzkiego), nie wcześniej niż na 30 dni i nie później niż na 6 dni przed planowaną datą zgromadzenia.

Zgłoszenie powinno zawierać:

• imię, nazwisko, PESEL, adres do korespondencji, adres poczty elektronicznej i numer telefonu organizatora – w przypadku osób fizycznych;
• nazwę i adres instytucji/organizacji oraz dane jak wyżej osoby wnoszącej zawiadomienie w imieniu organizatora – w przypadku osób prawnych;
• dane jak wyżej przewodniczącego zgromadzenia;
• pisemną zgodę na przyjęcie obowiązków przewodniczącego oraz zdjęcie organizatora lub przewodniczącego;
• cel zgromadzenia, w tym wskazanie spraw publicznych, których ma dotyczyć zgromadzenie;
• miejsce, datę i godzinę rozpoczęcia oraz czas trwania;
• przewidywaną liczbę uczestników;
• planowaną trasę przemarszu, jeśli będziecie się przemieszczać;
• planowane przez organizatora środki służące zapewnieniu pokojowego przebiegu;
• prośbę do władz gminy o zapewnienie niezbędnych środków gwarantujących bezpieczeństwo zgromadzenia, jeśli istnieje taka potrzeba (np. ochronę policji).

2. Przewodniczący zgromadzenia

To osoba, która dopilnuje, żeby demonstracja przebiegała prawidłowo. Może nim być organizator lub inna osoba. Powinien mieć identyfikator albo w inny sposób wyróżniać się wśród uczestników manifestacji, tak żeby zarówno oni, jak i służby porządkowe (policja) nie miały wątpliwości, jaką pełni rolę.

Obowiązki przewodniczącego:

• otwarcie, prowadzenie oraz zamknięcie zgromadzenia zgodnie ze zgło- szonym czasem jego trwania;
• odpowiedzialność za przebieg zgromadzenia zgodny z przepisami oraz bez szkód powstałych z winy uczestników zgromadzenia;
• dbanie, żeby osoby, które naruszają przepisy lub udaremniają demon- strację, opuściły zgromadzenie. W przypadku niepodporządkowania się przewodniczący może zwrócić się o pomoc do policji lub straży gminnej (miejskiej);
• rozwiązanie zgromadzenia, jeśli uczestnicy nie podporządkowują się jego zarządzeniom lub łamią obowiązujące przepisy.

3. Demonstracja

Kiedy wszystko jest już gotowe, poinformuj uczestników, co warto, a czego nie warto brać ze sobą na demonstrację.

Warto:

• KONIECZNIE dokument tożsamości ze zdjęciem (dowód, legitymację);
• wygodny strój na każdą pogodę;
• transparenty, banery, ulotki mówiące o Waszej sprawie;
• kartkę papieru i długopis do zapisywania numerów służbowych policjantów (tzw. blach);
• butelkę z wodą, coś do zjedzenia (np. batonik energetyczny).

Nie warto:

• butów, które nie nadają się do biegania (sandałów, klapek, szpilek) – jeśli dojdzie do zamieszania, a w tłumie o to nietrudno, możesz zrobić krzywdę sobie lub innym;
• kolczyków, przypinek, niczego, o co łatwo się zaczepić;
• ciężkich toreb z niepotrzebnymi na demonstracji rzeczami (zakupy, laptop, książki);
• NIGDY broni, materiałów wybuchowych i pirotechnicznych, niebezpiecznych narzędzi, nielegalnych substancji.